کد مطلب:14229 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » احكام

با توجه به پيشرفت هاي علمي در صورت ثبوت ابوت و بنوت از طريق آزمايش DNA آيا ارش البكاره نسبت به زانيه و نفقه نسبت به طفل در صورت اغفال زاينده تعلق مي گيرد و در صورت ثبوت ارش البكاره معيار و ملاك آن چيست ؟
آيا در حد مهرالمثل است و آيا اخذ نظريه كارشناسي نيز لازم است يا خير؟ (گواهي پزشكي قانوني ).

در مورد استحقاق ارش البكاره در فرض سؤال بايد به اين نكته توجه كرد كه آيا اثبات ارش البكاره مبتني برثبوت زناست يا قواعد مربوط به مدعي و منكر در اين موارد جريان دارد.
الف . در نظر برخي ار فقها اثبات ارش البكاره تابع قواعد مدعي و منكر است در اين باره استفتايي وجوددارد كه به آن اشاره مي شود:

سؤال
... چنانچه زن ادعاي ازاله بكارت توسط مرد اجنبي را دارد و مرد منكر است در اين حالت آيا براي ثبوت اموري نظير ارش البكاره و مهرالمثل (باوجود شرايط)، قواعد عمومي قضايي مربوط به مدعي ومنكر كارايي دارند؟ يا چون مسأله از لوازم ثبوت زنا است تنها با اثبات زنا اين امور نيز ثابت مي گردد؟1

آيت الله العظمي محمدتقي بهجت
حكم مدعي و منكر ثابت است ولو زنا ثابت نشود.
آيت الله العظمي محمدفاضل لنكراني
حكم ساير دعاوي را دارد ولو اصل زنا ثابت نشود.
آيت الله العظمي ناصر مكارم شيرازي
احكام مدعي و منكر در اينجا نيز جاري مي شود.
آيت الله العظمي سيد عبدالكريم موسوي اردبيلي
اگر مرد منكر باشد و قسم بخورد ادعا ثابت نمي شود.
بر اساس اين نظريه ، مدعي بايد ادله معتبر بر ادعاي خويش داشته باشد و در غير اين صورت متهم بااجراي سوگند تبرئه مي شود.
بر اساس فرض سؤال ، تنها دليل مدعي نتيجه آزمايش DNA مي باشد كه انتساب طفل از طريق اين آزمايش ثابت نمي شود مگر اين كه براي قاضي علم حاصل شود كه در اين صورت بر اساس علم خويش داوري مي كندالبته در نظر برخي از فقها علم حاصل از اين گونه آزمايش ها نسبت را ثابت نمي كند در اين باره استفتائي وجوددارد كه به آن اشاره مي شود.

سؤال
...
د. آيا اثبات نسب كودكي كه از مادري متولد شده به مردي كه همسر اين زن نمي باشد و اقرار به زنا هم ندارد و منكر وجود اين انتساب مي باشد صرفا به استناد آزمايش هاي پزشكي (مانندDNA )ممكن است .
ه' . در صورتي كه براي قاضي از اين طريق علم ، اطمينان و يا ظن قوي به رابطه ابوت و بنوت حاصل شود آيا مي تواند حكم به وجود نسبت كند.

آيت الله العظمي لطف الله صافي گلپايگاني
د ـ ه' . نسبت مستفاد از آزمايشهاي مذكور شرعا ثابت نمي شود ولي اگر كسي شخصا علم به نسبت پيداكرد خودش موظف به ترتيب آثار آن است .
آيت الله العظمي محمد فاضل لنكراني
...
د. اگر علم به انتساب پيدا شود طبق علم عمل مي كند والا خير.
ه' . بلي
آيت الله العظمي ناصر مكارم شيرازي
...
نسب با اين آزمايش ها ثابت نمي شود.
آيت الله العظمي سيد عبدالكريم موسوي اردبيلي
اگر آزمايشات به قدري دقيق باشد كه براي نوع افراد كارشناس نيز سبب قطع و تعيين جهت انتساب فرزندبه شخص آن مرد باشد جهت انتساب فرزند به او كافي است .
آيت الله العظمي حسين نوري همداني
د. خير
ه' . اگر علم حاصل شد مي تواند حكم به وجود نسبت كند.

سؤال
چنانچه دختري پس از وضع حمل مدعي باشد كه فلان شخص با وي زنا نموده است . اما متهم ،منكر اتهام انتسابي باشد، بفرماييد:
الف . اگر پزشكي قانوني در نتيجه آزمايش هاي دقيق علمي طفل را به نامبرده منتسب كند، آياشرعا اين نظر حجيت دارد؟
ب . در صورت حجيت ، آيا مي توان حد زنا را بر متهم جاري نمود؟

آيت الله العظمي سيدعلي خامنه اي
الف . حجيت ندارد. مگر در صورت حصول يقين .
ب . جاري نمي شود.
آيت الله العظمي لطف الله صافي گلپايگاني
الف . نظر مذكور شرعا حجت نيست والله العالم .
ب . در فرض حجيت نمي توان حد زنا را بر متهم اجرا نمود چون امكان دارد نطفه با جذب مني و بدون وقوع زنا به وجود آمده باشد. والله العالم .
آيت الله العظمي محمد فاضل لنكراني
الف . اگر براي قاضي علم حاصل شود كه كودك براي فرد مورد نظر است كودك به او ملحق مي شود.
ب . خير، زنا ثابت نمي شود چون ممكن است بدون زنا مني جذب شده باشد.
آيت الله العظمي ناصر مكارم شيرازي
الف . اين گونه آزمايشها با توجه به تخلف هاي فراواني كه دارد حجت نيست .
ب . از جواب بالا معلوم شد.
آيت الله العظمي سيدعبدالكريم موسوي اردبيلي
الف . با گفتن دختر و آزمايش پزشكي زنا ثابت نمي شود و انتساب بچه هم ثابت نمي شود، مگر قرائن علمي قطعي باشد و از روي آن قرائن علمي قطعي مطلب ثابت شود.
ب . در اجراء حد زنا احتمالا علم خاص موضوعيت دارد كه منسوب به اقرار چهارگانه يا شهادت شهودخاص باشد.
آيت الله العظمي حسين نوري همداني
الف . در فرض سؤال آزمايش هاي پزشكي حجيت شرعي ندارد ولي اگر از راه مذكور براي قاضي علم حاصل شود مي تواند به علم خود عمل كند.
بنابراين در صورتي كه براي قاضي علم حاصل شود و حجيت آن پذيرفته شود مي تواند مستند حكم برثبوت ارش البكاره و نفقه باشد.
البته بر اساس فرض سؤال ، زن مذكور اغفال شده است و اغفال در برابر وعده ازدواج و فريب خوردن موجب اكراه نمي باشد و بنابر نظر بعضي از فقها حكم زنا در صورت فريب همانند حكم صورت رضايت است ،ليكن بعضي ديگر از فقها در صورت فريب زن وي را مستحق مهر و ارش البكاره مي دانند.
در اين مورد استفتائاتي وجود دارد كه در ذيل مي آيد.

سؤال
در خصوص ارش البكاره با دو فرض بلوغ و عدم بلوغ زانيه ، بفرماييد:
1 ـ آيا زانيه در موارد ذيل مستحق ارش البكاره مي باشد؟
الف . زنا با رضايت و ميل وي انجام شود.
ب . زنا در اثر اكراه يا عنف واقع شود.
ج . زنا با فريب وي مبني بر وعده قطعي ازدواج و...واقع شود.
2 ـ اگر ازاله بكارت دختر با انگشت يا شي صورت گيرد، حكم ارش البكاره چيست ؟ آيا رضايت ياعدم رضايت وي در حكم تأثيري دارد؟
3 ـ در موارد ثبوت ارش البكاره ، آيا علاوه بر ارش ، پرداخت مهرالمثل نيز لازم است ؟2

آيت الله العظمي سيدعلي خامنه اي
1 ـ الف . لاتستحق أرش البكاره ، ب . تستحق أرش البكاره ، ج . لاتستحق .
2 ـ لاتستحق أرش البكاره مع رضاها.
3 ـ لايثبت مهرالمثل علي كل حال .
آيت الله العظمي محمد فاضل لنكراني
1 ـ در تمام فروض مزبور احوط وجوبي ثبوت ارش البكاره است . و در فرض (ب ) علاوه بر ارش البكاره دختر استحقاق مهرالمثل را هم دارد.
2 ـ بلي ارش البكاره ثابت است و رضايت هم تأثيري در حكم ندارد.
3 ـ در زناي با عنف و اكراه بلي . اما در سائر موارد خير.
آيت الله العظمي ميرزا جواد تبريزي
اذا أزال غيرالزوج بكاره المرأه باكراهها بالوطي أو بغيره فعليه مهرالمثل و كذا عليه مهرالمثل اذا أزال بكارتها باصبعه و ان كانت راضيه و اما اذا أزال بكارتها بالوطي مع رضاها ففي ثبوت الارش في الزانيه اشكال والاقرب عدمه والله العالم .
آيت الله العظمي حسين نوري همداني
1 ـ الف . فقط مستحق ارش البكاره مي باشد، ب . علاوه بر ارش البكاره مستحق مهرالمثل نيز مي باشد، ج .مانند پاسخ ب مي باشد.
2 ـ همانند پاسخ ب مي باشد و فرقي بين رضايت و عدم رضايت نمي باشد.
3 ـ از پاسخ هاي بالا روشن شد در تمام موارد فوق فرقي بين بلوغ و عدم بلوغ زانيه نيست .
آيت الله العظمي ناصر مكارم شيرازي
1 ـ در صورت بلوغ و رضايت ارش بكارت و مهرالمثل مشروع نيست و در صورت عنف و يا عدم بلوغ مهرالمثل ثابت است و با وجود مهرالمثل نوبتي به ارش بكارت نمي رسد.
2 ـ در صورت عنف يا عدم بلوغ ارش البكاره ثابت است و در صورت بلوغ و رضايت ارش بكارت خالي ازاشكال نيست .
3 ـ از جواب سابق معلوم شد.
آيت الله العظمي سيد علي سيستاني
1 ـ الف . لاتستحق ، ب . تستحق مهرالمثل ، ج . لاتستحق .
3 ـ تستحق مهرالمثل ان كان ذلك بالاجبار.
آيت الله العظمي لطف الله صافي گلپايگاني
1 ـ الف . در اين فرض چنانچه زانيه بالغه باشد مستحق چيزي نيست و در غيربالغه بعيد نيست كه هم ارش البكاره و هم مهرالمثل ثيبه ثابت باشد. والله العالم .
ب . در اين فرض زن مستحق ارش البكاره و مهر المثل ثيبه است . والله العالم .
ج . در اين فرض هم مانند صورت الف است يعني زن اگر بالغه باشد مستحق چيزي نيست . والله العالم .
2 ـ در مورد سؤال چنانچه ازاله بكارت غيربالغه مطلقا يا بالغه بدون رضايت او بوده جاني ضامن ارش البكاره است و با رضايت بالغه حكم به ضمان مشكل است . والله العالم .
3 ـ موارد مختلف است و گذشت كه در مثل مورد زناي با اكراه علاوه بر ارش البكاره زن مستحق مهرالمثل ثيبه نيز هست ولي در ازاله بكارت با انگشت در صورت عدم رضايت دختر فقط مستحق ارش البكاره است .والله العالم .
آيت الله العظمي سيد عبدالكريم موسوي اردبيلي
1 ـ الف و ب . اگر زنا با دختر بالغ به عنف و اكراه واقع شود مهرالمثل دختر باكره ثابت است و با رضايت زانيه مهر ساقط مي شود و اگر زنا با دختر نابالغ انجام شود، در هر دو صورت رضايت و عدم رضايت ، مهرالمثل بر عهده زاني مي باشد، ج . نظر به اين كه دختر با رضايت زنا داده است ، مهرالمثل بر زاني واجب نمي شود.
2 ـ مهرالمثل فقط در صورت عدم رضايت دختر ثابت مي باشد و تفاوتي نمي كند كه ازاله با انگشت بوده باشد يا به طريق ديگر.
3 ـ پرداخت مهرالمثل لازم است و علاوه بر آن ارش ثابت نيست .
اما اين كه زانيه مطاوعه استحقاق ارش البكاره را دارد يا نه مبتني بر اين مطلب است كه آيا ارش البكاره جزءمهر است يا اين كه خارج از آن مي باشد.
اگر ثابت شود ارش البكاره جزء مهر است ، به دليل لامهر لبغي ، در مورد زانيه ارش البكاره هم ثابت نمي باشد; زيرا وقتي براي زانيه مهري وجود ندارد، آنچه كه داخل در مهر هم مي باشد (ارش البكاره ) براي وي نخواهد بود. بر همين اساس برخي از فقهاء فرموده اند كه ارش البكاره براي زانيه وجود ندارد.

سؤال
آيا دختري كه با رضاي خود زنا داده ، مي تواند ارش البكاره طلب نمايد؟

آيت الله العظمي محمدتقي بهجت
ارش البكاره جزء مهر باكره است و لامهرلبغي بنابراين حق ندارد والله العالم .3
آيت الله العظمي سيد علي خامنه اي
ظاهر اين است كه ارش البكاره بخشي از مهريه است ، بنابراين در فرض سؤال نمي تواند ارش البكاره راطلب نمايد والله العالم .4
ليكن بر فرض قبول اين مبنا (كه ارش البكاره جزء مهر مي باشد) ظاهرا جاي مناقشه اي در نفي قطعي ارش البكاره از زانيه مطاوعه وجود دارد كه به جهت تفصيل و پيچيدگي اشكال ، از طرح آن در اينجا خودداري مي كنيم .
بعيد نيست براساس همين مناقشه ، بعضي از بزرگان با اين كه قائل به جزئيت ارش البكاره براي مهرمي باشند،5 مع ذلك در ثبوت ارش بكارت براي زانيه تأمل كرده اند.

سؤال
اگر دختري تمكين از زنا داشته و محكوم به حد زنا شده و حكم نيز اجرا گرديده باشد، آيا پس ازآن مي تواند مطالبه ارش البكاره را از زاني نمايد؟

آيت الله العظمي محمدتقي بهجت
در ثبوت ارش بكارت براي مطاوعه تأمل است .6
استفاده از قاعده سقوط ارش با اذن مجني عليه و نقد آن در اين بحث
در هر صورت اگر اين مبنا (داخل بودن ارش البكاره در مهر) يا بنا (نفي ارش البكاره بر اساس داخل بودن ارش البكاره در مهر) در نزد صاحب نظري تمام نباشد ممكن است گفته شود مسأله ثبوت ارش البكاره و يا عدم آن مبتني بر اين است كه آيا اذن مجني عليه در جنايت بر او، مسقط ارش و ديه از جاني مي باشد يا خير وچنانچه مختار در اين مسأله سقوط ارش و ديه بوده باشد، در مانحن فيه نيز مي توان گفت كه زانيه مطاوعه خوداقدام به اين نقص كرده و لذا به جهت اذن او، ارش البكاره براي وي ثابت نيست .
و اگر مختار، عدم سقوط ارش و ديه در اذن مجني عليه در جنايت بر او بوده باشد، ارش البكاره براي زانيه مطاوعه ثابت است . چنانچه برخي از فقهاء فرموده اند كه اجازه جنايت سبب سقوط ديه نمي شود و لذا در موردسؤال ارش البكاره موجود است .

سؤال
اگر دختري تمكين از زنا داشته و محكوم به حد زنا شده و حكم نيز اجرا گرديده باشد، آيا پس ازآن مي تواند مطالبه ارش البكاره را از زاني نمايد؟

آيت الله العظمي ناصر مكارم شيرازي
در فرض سؤال مهرالمثل تعلق نمي گيرد ولي ارش البكاره تعلق مي گيرد زيرا اجازه جنايت سبب سقوط ديه نمي شود.7
ظاهرا چنانچه بخواهيم مانحن فيه را از راه سقوط ارش و ديه ، به واسطه اذن مجني عليه حل كنيم و موردرا از مصاديق آن بدانيم داراي دو مناقشه عمده است ، ليكن قبل از ورود به اين دو مناقشه لازم به ذكر است كه اين كبري (سقوط ارش و